برفین نورحق
وقتی در كردستان به رشتهكوههای زاگرس و دامنههای "خاكورك" میرویم، جملاتی كه بیشتر از همه میشنویم اینها هستند، جای شهید بریتان اینجا بوده، كم مانده به جای شهید بریتان برسیم، جای فلان گردان رفقا قبل از جایی است كه شهید بریتان مانده و یا بعد از آن است و...
آنجا یك پرتگاه است. پرتگاه صخرهها، باشكوه و مقدس. قداست آن در چیست؟ در پرواز یك زن، آن زن نیز"بریتان"!
برای گذار از پرتگاهها و درك مناسبات بین آزادی و زن و قداستی كه این رابطه را ایجاد نموده است، فیلم سینمایی بریتان را كه مضمون آن زندگی آزادانه در كوهستانها و حیات گریلایی زنان است تماشا نمودم. فیلمی كه ارزش آن را دارد كه بارها تماشایش كنی.
فیلم در مورد مرحلهای از مبارزه گریلایی و جنگ در كردستان است. فیلم خیال و یا تصور نیست بلكه حقیقتی است كه وجود داشته است. مضمون فیلم مبارزه رستاخیز خلق كرد و حملات دشمن در برابر مبارزه و خواسته مشاركت فعالانه صدها دختر جوان كرد در مبارزه آزادیخواهانه در بحبوحه جنگی بیامان و واقعیت آن و همراه با این زندگی گریلایی زنان است.
اساس آن نیز توسعه مبارزه آزادیخواهانه ما در سال 1992، و اپراسیونهای ضد جنبش آزادیخواهانه و نیروی گریلا و سیاستهای نابود كننده نیروی گریلا است. بازیگر فیلم در مقابل احزاب مزدور كرد و برخی از افرادی كه در میان جنبش تسلیمیت دشمن را پذیرفتهاند به مقاومتی بینظیر روی آورده و به نیروی ذاتی خود و خلقش تكیه زده است. بازیگر فیلم، بریتان است. بریتان در جنگ آزادیخواهانه در پی زندگی گریلایی زنانه و گسترش آن است. شخصیت و مبارزه خود را مطابق با این شكل داده است. بر این محور در هر چیزی مشاركت مینماید.
اساس آن نیز ابعاد توسعه مبارزهمان در سال 1992، اپراسیونهای ضد مبارزه آزادیخواهانه و نیروی گریلایی در برابر این رویداد، سیاستهای نابودكننده نیروی گریلایی و گرایشهای تسلیمیتپذیری كه در درون جنبش ایجاد شده و برخوردهایی است كه متكی بر سیاست اصولی است كه در برابر این گرایشات نیروی ذاتی خلق را بنیاد كار قرار میدهد. بازیگر فیلم بریتان است. بریتان در پی زندگی گریلایی در درون جنگ آزادیخواهانه و توسعه آن است. شخصیت و مبارزه خویش را مطابق با این شكل داده است. بر این محور در همهچیز مشاركت میكند. بریتان نیروی عزم و اصرار موجود در مشاركت خویش را از تحلیل همهجانبه دشمن میگیرد. آگاهی مبارزاتی وی در برابر دشمن قوی است. به همین سبب در درون جنبش در برابر شخصیت بیاراده كردی كه دشمن در پی ایجاد آن است و گرایش تسلیمیتپذیری كه این شخصیت در پی ترویج آن در درون جنبش است، همیشه در زندگی و پراكتیك خویش مبارزه نموده و موضعگیری مینماید.
پس از آن عملیاتهای نظامی سال 1992 در جنوب كردستان گستردهتر میگردد. همانند تمامی گریلاها بریتان نیز برای نقش برآب نمودن سیاستهای دشمن خویش را آماده مینماید. در طول این اپراسیون گرایشات و شخصیتهای تسلیمیتپذیر خویش را نشان میدهند. بریتان نیز همانند سایر گریلاها میخواهد با تكیه بر نیروی ذاتی خویش بجنگد نه با تكیه بر نیروهای دیگر.
بریتان تا آخرین گلوله خویش میجنگد، پس از آخرین گلوله اسلحه خویش را میشكند. برای تسلیم نشدن تا جایی كه پرتگاه اجازه میدهد از حملهكنندگان دور میشود و سپس خویش را از صخرهها به زیر میاندازد. ... و در حافظهها حك میشود. این كار بریتان سقوطی معمولی از پرتگاه نیست، گذار از پرتگاههاست. بنبست و تسلیمیت نیست، آزادی پرتگاهها را پشت سر میگذارد. در لبه پرتگاه به پرواز درآمدن است. همچنانكه رهبر خلق كرد میگوید: "میگویند انسانها تنها بر لبه پرتگاه به پروازدرمیآیند، دستیابی به انسانیت و واقعیت طبیعی پشتیبان آن در برابر قساوت و ماهیت حقیقی حملات دشمن تنها با اندیشه پرواز مانند میسر است."
شخصیت بریتان، نگرش عملی و برخورد وی نشان از مبارزه آزادیخواهانه زنان در كردستان و قداست آن است. گاه لازم است برای آزادی، خویش را گلولهای از آتش نمود و سوزاند و گاه بریتانوار پرتگاهها را پشت سر نهاد. به همین جهت است كه نام بریتان، كار وی، جایی كه زندگی كرده و پرتگاهی كه پشت سر نهاده مقدس است در سرزمین ما. پس از این كار بریتان و شهادت وی، نام هر دختر كردی كه به دنیا میآید بریتان است. نام سازمانی دختران جوان كردی كه در جنگ گریلایی مشاركت میكنند بریتان میشود.
پس از سه بار تماشای فیلم باری دیگر در مورد آزادی كه از صافی پرتگاهها گذر نموده و آمده است اندیشیدم و در مورد قداستش. در مورد زندگی گریلایی زنان، آزادی و برخورد بریتانواری.
شخصیت بریتان هویت مبارزه آزادیخواهانه ماست. ایدئولوژی آزادیخواهی زنان با دسترنج و آگاهی مبارزه گریلایی ایجاد شده است.
زندگی و مبارزه گریلایی زنان، اندیشیدنی در سطحی بالا را مقتضی میگرداند. مبارزه برای سیر تكامل مبارزه گریلایی زنان، تحلیل همهجانبه نظام حاكمیتخواه و مبارزه درونی و بیرونی را مقتضی میگرداند. سیر مبارزه گریلایی زنان، هم مبارزه فوقالعاده و بزرگی در برابر دشمن بوده و هم مبارزه با جوانب عقبمانده اجتماعی و مردسالاری است. مبارزه زنان ایدئولوژیك، اجتماعی و نظامی است. از این نظر مبارزه گریلایی زنان كرد لازمه اندیشیدنی ژرف و تلاش بر این اساس است. تاریخ مبارزه ما، مملو از حماسهها و قهرمانیهای رفقای زن ماست. عملیات رفیق زیلان (زینب كناجی) نیز یك خطمشی در مبارزه گریلایی ماست. تداوم خطمشی بریتان است. رفیق زیلان در سال 1996 بمبهایی به خویش بسته و برای انفجار موثر آن در میان دشمن روزهای متمادی آنها را حمل نموده و در 30 ژوئن در شهر درسیم در شمال كردستان هنگام یك مراسم ارتش تركیه منفجر نمود. رفیق زیلان با این عملیات خویش ضربهای بزرگ بر دشمن وارد نمود. انجام این عملیات بدست یك گریلای زن ضربه بزرگتری بر دشمن محسوب میشود. عملیات رفیق زیلان و شیوه آن و تداوم خطمشی ایشان دشمن را دچار واهمه مینماید. این عملیات گرایش آزادیخواهانهای است كه در پی ایجاد كرد و زن آزاد در برابر كرد و زن بیارادهای است كه دشمن در پی ایجاد آن است. عملیات رفیق زیلان تاثیری عمیقی بر دشمن بجای نهاده و در درون مبارزه آزادیخواهانهمان شخصیت و شیوه فدایی را آفریده و رهنمود مبارزه گریلایی زنان كرد شده است. زنان كرد، با این عملیات اعتماد بیشتری به شخصیت و اراده زن پیدا كرده و در شخصیت خویش جسارت بزرگی را بدست آوردهاند. پس از عملیات رفیق زیلان مبارزه گریلایی زنان بیشتر توسعه یافته است. در مبارزه ما بریتان، زیلان و شخصیتها و گرایشهای حماسهوار دیگری به وجود آمدهاند.
قداست در كردستان صرف تلاش و نشان دادن برخورد و شخصیت لازم برای مبارزه برابریطلب و آزادیخواه است. تلاش و برخورد شخصیتی است كه در تمامی مراحل وجود داشته باشد. قداست، برای آزادی و زیبایی اجازه زندگی به مقوله اصیل را داده و آن را ترویج میدهد. قداست، آزادی خلق است. فدا نمودن خویش در راه آزادی خلق است همانند بریتان، زیلان، سما، ویان و بسیاری دیگر ....